Ανακυκλώνω Τώρα! Οι Χώρες, οι Αριθμοί και Γιατί - Part I

Πάλι? Χιλιοειπωμένες εκφράσεις, μπλέ κάδοι, πράσινα τοξάκια πιθανόν να ζωντανεύουν στην μνήμη μας στο άκουσμα της λέξης. Η ανακύκλωση όμως παραμένει ο πιο ενεργός και αποτελεσματικός τρόπος μετά την μείωση και την επαναχρησιμοποίηση, (κατά το τρίπτυχο Reduce, Reuse, Recycle) με τον οποίο μπορεί κάθε πολίτης ανεξάρτητα να συμβάλλει στην εξυγίανση του πλανήτη.

Σχεδόν κάθε αντικείμενο που μας περιβάλλει μπορεί να ανακυκλωθεί και να συμμετάσχει στον αέναο κύκλο ζωής. Εκεί άλλωστε βασίζεται και η φιλοσοφία της ανακύκλωσης. Εάν θέλαμε να δώσουμε ένα συντομό ορισμό της, θα λέγαμε οτι είναι:

η διαδικασία του διαχωρισμού, της συλλογής και της μετατροπής χρησιμοποιημένων προιόντων ή απορριμάτων σε νέα υλικά.

Η ανακύκλωση δεν πρέπει να υποτιμάται, ούτε να εφαρμόζεται περιστασιακά προς απόσβεση παροδικών κρίσεων οικολογικής συνείδησης, αλλά συστηματικά και προγραμματισμένα. Πρωταρχικός στόχος δεν είναι ο ακριβής τρόπος με τον οποίο θα ανακυκλώσουμε αλλά η ίδια η πράξη καθ΄ αυτή - καλύτερα να ανακυκλώσουμε λάνθασμένα παρά καθόλου. Και ο μέσος έλληνας συνεπής στον να φιγουράρει είτε στην κορυφή των αρνητικών είτε στο τέλος των θετικών παγκόσμιων κατατάξεων, στον τομέα της ανακύκλωσης φέρει ποσοστό ανακύκλωσης εφάμιλλο με αυτό χωρών υπο ανάπτυξη. Το βέβαιο είναι οτι δεν μπορεί να επιρρίψει ευθύνες στο αποδιοπομπαίο πολιτικό σύστημα.

Η ανακύκλωση ξεκίνησε ως πρακτική περίπου από το 1800, οπού εκαττομύρια άνθρωποι δεν γνώριζαν την σημασία της. Σήμερα εφαρμόζεται σχεδόν σε όλα τα κράτη του κόσμου, ανεξαρτήτως κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου, καθώς προσφέρει αμέτρητα οφέλη σε πολλαπλά επίπεδα. Ας ρίξουμε όμως μια ματιά, για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο στον τομέα της ανακύκλωσης :

Ελλάδα: Τα σύγχρονα δεδομένα θέλουν την Ελλάδα να ανακυκλώνει μόνο το 10% του συνόλου των απορριμάτων της και το υπόλοιπο 90% να καταλήγει σε χωματαρές [1]. Άλλες πηγές ,πιο αισιόδοξες, θέλουν την Ελλάδα να ανακυκλώνει το 25% των οικιακών απορριμάτων της το 2008, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση σε συγκριτικά με το 2004 (μόλις 6%). Το ποσοστό αυτό όμως δεν αφορά τα βιομηχανικά απόβλητα. [8]

Όλα τα υπόλοιπα απορρίματα εναποτίθονται σε χώρους (σήμερα υπάρχουν >5000) που τις περισσότερες φορές δεν πληρούν τις προδιαγραφές, δεν φέρουν άδεια και δεν τηρούν στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής. Τα προβλήματα που δημιουργούνται πολλαπλά και απασχολούν κατά καιρούς τα ΜΜΕ χωρίς να δίδεται τελικά κάποια λύση. [10]

Αντίστοιχα οι 5 πρώτες χώρες στην ανακύκλωση είναι : [5]

Αυστρία 60%

Ελβετία 52%

Γερμανία 48%

Ολλανδία 46%

Νορβηγία 40%

Άλλες χώρες :

Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Πορτογαλία: 16-18%

ΗΠΑ: ανακυκλώνει το 10% των απορριμάτων της ήδη από το 1980 ενώ τώρα αγγίζει το 32%. (παρά την αύξηση των στερεών απορριμάτων της κατά 60% τα τελευταία 25 χρόνια) [2]

Κίνα: πολίτες και πολιτεία παίρνουν μέτρα που ενθαρρύνουν την ανακύκλωση και παράλληλα αποφέρουν κέρδος. Υπολογίζεται ότι 2.5 εκατομμύρια Κινέζοι μαζεύουν ανακυκλώσιμα προϊόντα από τους δρόμους , εισπράττοντας 150$ μηνιαίως. Το Πεκίνο έχει την μεγαλύτερη εγκατάσταση ανακύκλωσης στον κόσμο και συνεχίζει να επενδύει σε αντίστοιχα προγράμματα, ευελπιστώντας να αυξήσει το ποσοστό ανακύκλωση από 10% σε 80% !

Ιαπωνία: η ανακύκλωση αποτελεί βιομηχανία με τζίρο $360 δις

Αφρική: αύξησε την ανακύκλωση γυαλιού από 143.000 σε 183.000 τόνου μετά από σύμπραξη με την Εταιρία Ανακύκλωση Γυαλιού.

Βραζιλία: εταιρίες ανακύκλωσης απασχολούν 500.000 συλλέκτες ανακυκλώσιμων υλικών, δημιουργώντας αγορά $3 δις. Ανακυκλώνει το 50% από τους 140.000 τόνους απορριμάτων που παράγονται καθημερινά.

Aνακύκλωση και αριθμοί [4, 6, 12]

• Η Μοναδιαία Παραγωγή Απορριμάτων (Μ.Π.Α.) εκφράζει τα κιλά των απορριμάτων που παράγει ένα άτομο σε μια μέρα κατά μέσο όρο και χρησιμοποιείται ευρέως πλέον. Για τις αγροτικές περιοχές της Ελλάδας ο αριθμός αυτός είναι 0.6 kg/άτομο και για τις αστικές 1.4 kg/άτομο.(--> 511 kg ετησίως vs 730 κg ετησίως στις ΗΠΑ / αντε τους φτάνουμε) [10, 4]

• Το 60-70% των απορριμάτων που βρίσκεται σε συμβατικούς κάδους μπορεί να ανακυκλωθεί ( στην Ελλάδα το ποσοστό είναι σημαντικά μεγαλύτερο)

• Ο αριθμός των χωματερών μειώνεται ενώ το μέγεθός τους αυξάνεται κάθε χρόνο.

• Υπολογίζεται οτι το κόστος ανακύκλωσης ανά τόνο απορριμάτων κυμαίνεται μεταξύ 50$-150$ ενώ το κόστος για την συλλογή απορριμάτων και άλλων προγραμμάτων είναι 70$-200$.

• 16% της αξίας ενός προιόντος αντιστοιχεί στην συσκευασία του, η οποία τελικά καταλήγει στα σκουπίδια.

• 9 στους 10 ανθρώπους θα ανακύκλωνε περισσότερο εαν αυτό ήταν ευκολότερο.

• Ο μέσος άνθρωπος στην Μεγάλη Βρετανία αγοράζει 38 κιλά εφημερίδας τον χρόνο και η μέση οικογένεια καταναλωνει 690 λίτρα αναψυκτικών,400 ltr γάλα, 110 ltr χυμών και 100 ltr νερό. Αυτά αντιστοιχούν σε πολλααα σκουπίδια, οπότε βεβαιωθείτε οτι τα ανακυκώνετε. [13]

Γιατί [3]

Τα οφέλη της ανακύκλωσης είναι πολλά περισσότερα από τα προφανή. Συνοπτικά τα κυριότερα είναι :

• προστασία φυσικών πόρων: ο άνθρωπος καταφεύγει λιγότερο στις πρώτες ύλες για την παραγωγή προϊόντων

• εξοικονόμηση ενέργειας : απαιτείται λιγότερη ενέργεια για την επεξεργασία ανακυκλούμενων υλικών σε σχέση με τα ακατέργαστα

• μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου: λόγω της μειωμένης ενέργειας που απαιτείται κατά την παραγωγή

• συρρίκνωση χωματερών και μείωση αστικών αποβλήτων

• εξοικονόμηση χρήματος στον καταναλωτή: ως αποτέλεσμα του μειωμένου κόστους παραγωγής

• δημιουργία νέων θέσεων εργασίας / 1200 στην περίπτωση της Ελλάδας

• ενίσχυση εγχώριας οικονομίας μέσω της μείωσης των εισαγωγών σε πρώτες ύλες και ενέργεια

To be continued...

Πηγές

1. http://www.benefits-of-recycling.com/recyclingstatistics.html
2. http://www.greenhq.net/recycling/united-states-recycling-statistics/
3. http://www.benefits-of-recycling.com/whyisrecyclingimportant.html
4. http://www.all-recycling-facts.com/why-is-recycling-important.html
5. http://environmentalpictures.blogspot.com/2010/04/recycling-statistics.html
6. http://www.herrco.gr/default.asp?langid=1
7. http://www.greenpeace.org/greece/137368/137396/138308
8. http://www.minenv.gr/anakyklosi/general/general.html
9. http://www.electrocycle.gr/new/index.php
10. http://www.anakyklosi.com.gr/site.php?&file=pages.xml&catid=24
11. http://www.afis.gr/
12. http://www.recycling-guide.org.uk/facts.html
13. http://www.recycling-revolution.com/recycling-facts.html