Η ανάπτυξη των πράσινων νησιών.

Το δρόμο προς τη μετατροπή της Κρήτης στο πρώτο πράσινο νησί της Μεσογείου άνοιξε η πρόσφατη απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σύμφωνα με την οποία αδειοδοτείται ένα από τα μεγαλύτερα projects στο χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.Το έργο αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός συμπλέγματος αιολικών πάρκων στο νησί,συνολικής ισχύος 1.000 ΜW και ταυτόχρονα την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο μέσω υποβρυχίου καλωδίου.Ο βασικότερος λόγος είναι ότι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας αδυνατεί να καλύψει σήμερα τις ενεργειακές της ανάγκες με τις πεπαλαιομένες μονάδες μαζούτ και ντίζελ,με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται συχνές διακοπές ρεύματος,ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες,όπου η ζήτηση είναι μεγαλύτερη.Το συνολικό κόστος του έργου εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ!

Οι εμπνευστές αυτής της ιδέας ζήλεψαν οπώς οι ίδιοι ανέφεραν από το οικολογικό νησί Σαμσό της Δανίας(θα αναφερθούμε σε αυτό στη συνέχεια του θέματος),και έχουν ως πόθο τη μετατροπή της Κρήτης στο οικολογικότερο νησί του κόσμου!Σε αυτό βοηθάει τόσο το γεωγραφικό ανάγλυφο όσο και η ηλιοφάνεια της Κρήτης που την καθιστούν ιδανικό τόπο για ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.Οι πρώτες εφαρμογές με αιολικά πάρκα που εγκαταστάθηκαν είχαν εξαιρετικά αποτελέσματα.Σήμερα βρίσκονται εγκατεστημένες στην Κρήτη ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 150 MW,οι οποίες καλύπτουν το 15% της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια στο νησί.Να σημειωθεί ότι το ετήσιο όφελος για τη ΔΕΗ θα αγγίξει τα 250 εκατομμύρια εύρω,αφού θα απαλλαγεί από το σημερινό υψηλό κόστος παραγωγής,αλλά και από την πληρωμή προστίμων λόγω υψηλών εκπομπών CO2.Συν τοις άλλοις,η περιβαλλοντική αυτή προβολή της Κρήτης θα έχει σημαντικό αντίκτυπο σε πολλούς τομείς.Το νησί θα προσελκύσει όλο και περισσότερους τουρίστες,νέες θέσεις εργασίες θα δημιουργηθούν,εν μέσω μάλιστα οικονομικής κρίσης,ενώ ακόμη οι Κρητικοί στων οποίων τις περιοχές θα εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες θα έχουν και απευθείας μέρισμα στην τιμή του ρεύματος που θα πληρώνουν στη ΔΕΗ,όπως προβλέπεται από το νέο νόμο ΑΠΕ.Βλέπουμε λοιπόν πως ένα άκρως οικολογικό έργο σε μια περιοχή,επιφέρει ευεργετικά αποτελέσματα στους κατοίκους της περιοχής αυτής.

Από τα παραπάνω προκύπτει όμως ένα ερώτημα...Μπορούμε οποιοδήποτε νησί να το μετατρέψουμε σε έναν οικολογικό παράδεισο;

Δυστυχώς η απάντηση δεν είναι δυνατόν προς το παρόν να δοθεί με ακρίβεια.Περιβαλλοντολόγοι και επιστήμονες δεν προκρίνουν ούτε αποκλείουν κανένα νησί.Σημειώνουν ωστόσο ότι περισσότερους πόντους για να γίνουν πράσινα νήσια κερδίζουν κυρίως αυτά που διαθέτουν γεωθερμικά πεδία,δηλαδή υψηλές θερμοκρασίες στο υπέδαφος.Και αυτό διότι μπορούν να μετατρέψουν τη γεωθερμική ενέργεια σε ηλεκτρική.Όσον αφορά τη χώρα μας εκτός από την Κρήτη υπάρχουν και άλλα νησιά τα οποία ευνοούν την πράσινη ανάπτυξη.Αυτά είναι η Λέσβος,η οποία είναι πλούσια σε γεωθερμικά πεδία στο υπέδαφός της,η Νίσυρος,όπου ήδη υπάρχει σχέδιο πράσινης ανάπτυξης στα σκαριά και βεβαίως η Μήλος,η οποία είναι στο μέγεθος ίδια με το νησί Σάμσο και διαθέτει ένα σπάνιο γεωθερμικό θησαυρό.Εκτιμάται ότι από τα γεωθερμικά πεδία θερμοκρασιών άνω των 150 C θα μπορούσε να μπορούσε να προμηθεύεται ηλεκτροπαραγωγή άνω των 120 ΜW.Μάλιστα η ηλεκτρική ενέργεια θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες πολύ περισσοτέρων νησίων,ίσως όλων των Κυκλάδων!Ωστόσο τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν οι τοπικοί φορείς αποτελούν τροχοπέδη σε μια τέτοιου είδους πράσινη ανάπτυξη,με τη δικαιολογία ότι η παραγωγή ενέργειας από γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας είναι είναι επικίνδυνη...Ωστόσο,τα τελευταία χρόνια στο νησί έχουν πραγματοποιηθεί διάφορα έργα πράσινης ανάπτυξης,όπως η δημιουργία μονάδα αφαλάτωσης με χρήση της αιολικής ενέργειας,καθώς και η ύπαρξη αιολικού πάρκου,μέσω του οποίου λειτουργεί η μονάδα αυτή.

Νησί Σάμσο:Αποτελεί ίσως τον ορισμό του οικολογικού παράδεισου.Πρόκειται για ένα δανέζικο νησί,140 τετραγωνικών χιλιομέτρων με 4.200 μόνιμους κατοίκους.To 100% των αναγκών του σε ηλεκτρική ενέργεια και το 75%σε θερμότητα(το 2013 προβλέπεται το ποσοστό να έχει φθάσει το 100%) προέρχονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Η εφαρμογή των εναλλακτικών μορφών ενέργειας έγινε με βάση τέσσερις άξονες:

1. Παραγωγή πράσινης ενέργειας για θέρμανση των δημοσίων κτιρίων με τη χρήση βιομάζας.
2. Θέρμανση των κατοίκων συνδυαστικά με ενέργεια από βιομάζα,ηλιακή και αιολική ενέργεια.
3. Τοποθέτηση στο νησί,αλλά και στη θάλασσα,αεριοτουρμπίνων.
4. Σταδιακή μεταστροφής της τεχνολογίας μέσων μεταφοράς από την κίνηση με βάση το πετρέλαιο και τη βενζίνη,στη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας ή καύσιμα από βιομάζα.

Έτσι εγκαταστάθηκε ένα εργοστάσιο παραγωγής βιομάζας με το όνομα 'αλυσίδα από μαργαρητάρια΄,από τα οργανικά απόβλητα των ζώων και των κατοίκων του νησιού,αλλά και από οποιοδήποτε ανόργανο απόρριμα.Επίσης,θα δημιουργηθούν εγκαταστάσεις παραγωγής θερμότητας από το άχυρο που μένει ως παραπρο΄ι΄όν σε δύο εργοστάσια που λειτουργούν σε γειτονικά νησιά.Ωφείλουμε να επισημάνουμε δύο εντυπωσιακά στοιχεία:

Πρώτον,η ενεργός συμμετοχή των πολιτών σε αυτό το εγχείρημα,είχε ως αποτέλεσμα,τη μείωση κατά 20% στην κατανάλωση της συνολικής ενέργειας!

Δεύτερον,η τουριστική κίνηση στο συγκεκριμένο νησί αυξήθηκε 36% την τελευταία δεκαετία!

Το Σάμσο όμως δεν είναι το μοναδικό πράσινο νησί της Δανίας.Τα νησάκια Λόλαντ και Φόλστερ καλύπτουν το 75% της θερμικής τους ενέργειας και το 100% της ηλεκτρικής από ΑΠΕ.Πράσινο είναι και το νησί Πέλβορμ στα βόρεια της Γερμανίας,όπως και το νησάκι Ράθλιν στη Β.Ιρλανδία.

Από τα παραπάνω παρατηρούμε ότι όλο και περισσότερα νησία ανά τον κόσμο αποκτούν οικολογικό προσανατολισμό.Τα παράπλευρα οφέλη είναι πολλά.Μένει να δούμε αν η χώρα μας η οποία διαθέτει αμέτρητα νησιά θα υιοθετήσει τη συγκεκριμένη στρατηγική ανάπτυξης οικολογικών νησιών.